Student Daphne doet mee aan de NHS:
‘De sfeer was meteen goed’
Wie kan er beter vertellen over de Noord-Hollandse SamenScholing (NHS) dan een student die er zelf aan meedoet? Daphne Bommer (18) uit Middenbeemster is tweedejaarsstudent aan Hogeschool Inholland en begon vorig jaar met de NHS. Hoe bevalt het programma tot nu toe? Wat heeft ze zoal geleerd en waar wil ze nog aan werken?
Al tijdens de eerste dagen van haar studie hoorde Daphne over het programma ‘Samen Opleiden’ van de NHS. Ze was er meteen enthousiast over. ‘Het sprak me vooral aan dat je op meerdere scholen een kijkje kunt nemen. Zo leer je niet alleen je stagescholen kennen, maar ook andere scholen.’
Fijne begeleiding
Ongeveer de helft van de eerstejaars begon met het programma. ‘De sfeer was meteen gezellig en veilig’, vertelt Daphne vrolijk. ‘Je hebt allemaal hetzelfde doel, dat bindt.’ Ook vond ze de begeleiding van haar praktijkbegeleiders prettig. ‘Je kan altijd bij ze terecht. En ze vragen ons ook steeds om feedback: waar hebben wij behoefte aan en wat kunnen ze beter doen? Het voelt eerder alsof ze naast ons staan dan boven ons.’
Vorig jaar bestond het leerteam van Daphne uit zes eerstejaars en vijf tweedejaars, dit jaar uit zeven tweedejaars en twee eerstejaars. Daarnaast zitten er praktijkbegeleiders en lerarenopleiders in de leerteams. Eén dag per week komen ze samen, behalve tijdens tentamenweken en vakanties. De groep van Daphne switchte tussen drie OPSPOOR-scholen. De ene week keken ze mee op De Weidevogels in Purmerend (destijds Daphnes stageschool), de week erop bij Kindcentrum Willem Eggert in Purmerend (nu haar stageschool) en dan weer bij De Kweekvijver in Oostzaan.
Student Daphne Bommer was direct enthousiast over het ‘Samen Opleiden’-programma van de NHS.
Theorie komt dichtbij
Iedere NHS-dag begint met wat theorie. Vervolgens krijgen de studenten de opdracht die dag ergens specifiek op te letten. Denk aan orde houden, of een pakkende introductie verzorgen. De studenten verdelen zich over de klaslokalen, waar ze vooral observeren en noteren. Daarna bespreken ze de ervaringen. Wat viel ze op? En hoe pakken ze dat zelf aan tijdens hun stage?
‘s Middags krijgen ze tijd om zelfstandig te werken aan een onderzoek of verslag. ‘Dat werkt goed’, vindt Daphne. ‘Het onderzoek staat minder ver van je af, omdat je een thema net hebt meegemaakt in de klas. En andersom geldt ook: de theorie die je tijdens de studie leert, zie je meteen terug in de praktijk.’
Zo kwam ‘de rijke leeromgeving’ regelmatig terug tijdens haar colleges. Dat is een omgeving die studenten – maar ook leerlingen – stimuleert om te leren. ‘Dat begrip kende ik eerst niet. Maar als je een school inloopt, begrijp je meteen wat er bedoeld wordt.’ Op een van de scholen was het thema van de lesstof bijvoorbeeld ‘boerderij’. Het hele lokaal hing vol met schilderwerkjes van dieren en natuurlijke materialen. En kleuters kregen bakken met aarde om zelf plantjes te planten. ‘Je merkte meteen dat ze zin kregen om te leren.’
Planning omgooien
In het onderwijs weet je van tevoren nooit wat je die dag gaat meemaken, dat heeft Daphne wel gemerkt. Die onvoorspelbaarheid is een van de redenen dat ze voor de pabo heeft gekozen. Maar soms is het wel schakelen. Dan bereid je je les tot in detail voor – en loopt het in de praktijk toch net even anders.
‘Ja, dat had ik laatst nog’, lacht ze. ‘Ik loop stage bij de kleuters, en had een knutselles voorbereid. Mijn plan was om de groep in tweeën te verdelen. Groep 1 kreeg de opdracht bekertjes te tekenen, groep 2 kastelen. Groep 1 ging meteen aan de slag, maar was ook weer snel klaar. Groep 2 was nog volop bezig. Daardoor werd het wat chaotisch in de klas. Daar had ik geen rekening mee gehouden. Oké, besloot ik toen, we doen het even helemaal anders. Groep 1 mocht een taak van het bord kiezen, en die zachtjes uitvoeren, zodat groep 2 verder kon met de kastelen.’
Tips uitwisselen
Zo’n ervaring bespreekt ze bijvoorbeeld met haar leerteam. Je leert veel van elkaar, merkt Daphne. Zo vertelde een van haar medestudenten dat ze in haar stageklas een drukke leerling met autisme heeft. De medestudent vond het soms lastig de leerling bij de les te houden. Hoe kon ze daarmee omgaan?
Daarop besprak het leerteam het belang van een onderzoekende houding. Waarom vertoont een leerling bepaald gedrag? Wat zit erachter? Is de lesstof misschien te makkelijk, in plaats van te moeilijk? ‘Als tip kreeg die medestudent om de leerling een extra taakje te geven, en hem zo wat meer uit te dagen. Daar heb ik zelf ook wat aan. Ook in mijn stageklas zitten drukkere kinderen die snel afgeleid zijn.’
Het switchen tussen de drie scholen bevalt Daphne goed. ‘Het zijn alle drie OPSPOOR-scholen, dus ik zie duidelijke overeenkomsten. Zoals de focus op toekomstmakers. Je merkt echt dat leerlingen worden uitgedaagd om zelf aan te geven wat ze nodig hebben.’ Toch geeft elke school net iets anders vorm aan het OPSPOOR-gedachtegoed, vindt ze. De ene richt zich meer op inclusiviteit (hoe zorgen we dat iedereen zich welkom voelt?), de ander op duurzaamheid of AI.
Persoonlijke ontwikkeldoelen
In één jaar tijd heeft de toekomstige lerares ook op persoonlijk vlak veel geleerd. Waar ze eerst geneigd was af te wachten en opdrachten uit te stellen, neemt ze nu sneller initiatief. ‘Vorig jaar was alles nog nieuw, en raakte ik het overzicht soms kwijt. Nu vraag ik eerder hulp aan mijn begeleiders. Of ik ga naar de bieb om mijn verslag af te maken.’
Maar Daphne zou geen NHS-student zijn, als ze niet ook een beetje kritisch op zichzelf was. Ze heeft meerdere ontwikkeldoelen voor het komende jaar. ‘Ik wil beter leren plannen, en zo meer rust creëren voor mezelf. En ik wil mijn lichaam en stem meer gebruiken tijdens het lesgeven.’ Van nature is Daphne vrij rustig. Dat kan in haar voordeel werken, hoorde ze van haar leerteam, maar om orde te houden is het soms ook nodig om harder te praten en krachtig te staan. Als ze video’s van zichzelf terugkijkt, ziet ze al verbetering: ze oogt minder zenuwachtig en zelfverzekerder. ‘Zonder de NHS was dat niet zo snel gelukt.’
Stel je open
Heeft ze nog tips voor studenten die in de toekomst meedoen aan het programma? ‘Wees nieuwsgierig en stel je open voor wat er wordt aangeboden.’ En dat is veel, vindt de student. Ze had niet verwacht dat de scholen haar zó actief zouden betrekken bij activiteiten. Zo was ze laatst nog aanwezig bij de speurtocht van groep 8. ‘We komen niet alleen meekijken op de scholen, maar we maken echt onderdeel uit van de teams. Dat vind ik best bijzonder.’